WebTech Rodos: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται αποφασισμένη να επιβάλει τους κανόνες του Digital Services Act (DSA), βάζοντας στο στόχαστρο δύο από τους μεγαλύτερους παίκτες των social media: τη Meta και το TikTok. Οι Βρυξέλλες κατηγορούν τις εταιρείες ότι δεν έχουν συμμορφωθεί με βασικές υποχρεώσεις διαφάνειας και προστασίας χρηστών που προβλέπει η νομοθεσία. Αν δεν συμμορφωθούν άμεσα, κινδυνεύουν με πρόστιμα που μπορεί να φτάσουν έως και το 6% του παγκόσμιου ετήσιου τζίρου τους. Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι πλατφόρμες Facebook, Instagram και TikTok δυσκολεύουν ερευνητές που ζητούν πρόσβαση σε δημόσια δεδομένα, χρησιμοποιώντας πολύπλοκα συστήματα και γραφειοκρατικές διαδικασίες. Το αποτέλεσμα είναι οι επιστήμονες να μένουν με αποσπασματικά ή αναξιόπιστα στοιχεία, κάτι που εμποδίζει ουσιαστικές έρευνες γύρω από κρίσιμα ζητήματα, όπως η έκθεση ανηλίκων σε παράνομο ή επιβλαβές περιεχόμενο. Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι η πρόσβαση των ερευνητών στα δεδομένα των πλατφορμών αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση διαφάνειας που επιβάλλει το DSA.
Όμως οι ευρωπαϊκές αρχές δεν σταματούν εκεί. Η Meta αντιμετωπίζει επιπλέον κατηγορίες για την έλλειψη ενός πραγματικά εύχρηστου μηχανισμού αναφοράς παράνομου περιεχομένου, όπως υλικού σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων. Το Facebook και το Instagram, σύμφωνα με την Επιτροπή, απαιτούν από τους χρήστες να περάσουν από πολλαπλά στάδια προτού μπορέσουν να αναφέρουν μια ανάρτηση, ενώ η σχεδίαση των διεπαφών τους κάνει τη διαδικασία μπερδεμένη και αποθαρρυντική. Αυτές οι «dark patterns», όπως ονομάζονται, θεωρούνται σαφής παραβίαση των κανόνων του DSA, που υποχρεώνει τις πλατφόρμες να προσφέρουν απλά και προσβάσιμα εργαλεία αναφοράς για τους πολίτες της ΕΕ. Η Επιτροπή διαπίστωσε επίσης ότι οι χρήστες δεν έχουν τη δυνατότητα να υπερασπιστούν ουσιαστικά τον εαυτό τους όταν μια ανάρτηση αφαιρείται ή όταν λογαριασμός τους αναστέλλεται. Ούτε το Facebook ούτε το Instagram επιτρέπουν στους χρήστες να δώσουν εξηγήσεις ή να προσκομίσουν στοιχεία στις ενστάσεις τους. Έτσι, η διαδικασία προσφυγής καθίσταται τυπική και αναποτελεσματική, σε αντίθεση με όσα προβλέπει το DSA για το δικαίωμα δίκαιης εξέτασης. Παρά τις κατηγορίες, τόσο η Meta όσο και το TikTok προσπαθούν να εμφανιστούν συνεργάσιμες – αν και όχι χωρίς ενστάσεις. Οι δύο εταιρείες έχουν το δικαίωμα να εξετάσουν τα έγγραφα της έρευνας και να απαντήσουν γραπτώς στα ευρήματα της Επιτροπής. Εφόσον συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις του DSA, μπορούν να αποφύγουν τα βαριά πρόστιμα. Αν όμως η Επιτροπή αποφανθεί ότι οι αλλαγές δεν επαρκούν, οι κυρώσεις θα είναι ιδιαίτερα επώδυνες. Η Meta, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, αρνείται ότι έχει παραβιάσει τη νομοθεσία. Σε ανακοίνωσή της τονίζει πως, από την έναρξη ισχύος του DSA, έχει ήδη προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές στα εργαλεία αναφοράς περιεχομένου, στις διαδικασίες ενστάσεων και στα εργαλεία πρόσβασης δεδομένων. «Είμαστε βέβαιοι ότι οι λύσεις μας συνάδουν με τις απαιτήσεις του νόμου στην ΕΕ», αναφέρει χαρακτηριστικά. Με άλλα λόγια, η Meta θεωρεί πως οι Βρυξέλλες υπερβάλλουν. Από την πλευρά του, το TikTok δήλωσε ότι εξετάζει τα ευρήματα της Επιτροπής, αλλά εκφράζει ανησυχία για το πώς θα μπορέσει να τηρήσει ταυτόχρονα τις υποχρεώσεις του βάσει του DSA και του GDPR. «Οι απαιτήσεις για χαλάρωση των περιορισμών στην πρόσβαση δεδομένων δημιουργούν ένταση ανάμεσα στο DSA και το GDPR», σημείωσε η εταιρεία, ζητώντας από τους ρυθμιστές να ξεκαθαρίσουν πώς μπορούν να εναρμονιστούν οι δύο νόμοι. Με άλλα λόγια, το TikTok θεωρεί ότι η ΕΕ ζητά πράγματα που είναι δύσκολο να συνδυαστούν στην πράξη. Η υπόθεση αυτή έρχεται σε μια περίοδο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπαθεί να επιβεβαιώσει τον ρόλο της ως παγκόσμιου ρυθμιστή για την ψηφιακή οικονομία. Ο Digital Services Act, που τέθηκε σε πλήρη εφαρμογή μέσα στο 2024, είναι η πιο φιλόδοξη νομοθεσία της ΕΕ για τη ρύθμιση του διαδικτύου. Υποχρεώνει τις μεγάλες πλατφόρμες να διασφαλίζουν τη διαφάνεια, να περιορίζουν τη διάδοση παραπληροφόρησης και να προστατεύουν τους ανηλίκους. Οι πρώτες έρευνες που βασίζονται στο DSA δείχνουν ότι η Κομισιόν δεν προτίθεται να χαριστεί σε κανέναν. [source]
πηγή: techblog.gr
