WebTech Rodos: Για χιλιάδες χρόνια η Γη διατηρούσε μια σχεδόν τέλεια συμμετρία ανάμεσα στα δύο ημισφαίριά της. Αυτή η ισορροπία, όπως αποκαλύπτει νέα μελέτη της NASA, έχει πλέον διαρραγεί: το Βόρειο Ημισφαίριο αντανακλά λιγότερο ηλιακό φως σε σχέση με το Νότιο, απορροφώντας περισσότερη ενέργεια. Πρόκειται για μια αλλαγή που μπορεί να φαίνεται λεπτομέρεια, αλλά στην πραγματικότητα αγγίζει τον πυρήνα της λειτουργίας του κλιματικού μας συστήματος. Μέχρι πρόσφατα, παρά τις εμφανείς διαφορές – το Βόρειο Ημισφαίριο με τα μεγάλα του χερσαία τμήματα και το Νότιο κυριαρχούμενο από ωκεανούς – η Γη διατηρούσε σχεδόν ίσο βαθμό ανακλαστικότητας, το λεγόμενο albedo. Ουσιαστικά, οι δύο πλευρές του πλανήτη επέστρεφαν στο διάστημα παρόμοιες ποσότητες ηλιακής ακτινοβολίας.
Τα δεδομένα των τελευταίων 24 ετών από δορυφόρους της NASA δείχνουν ότι αυτό πλέον δεν ισχύει. Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, η απόκλιση φτάνει τα 0,34 Wm−2 ανά δεκαετία, μια στατιστικά σημαντική τιμή που καταδεικνύει βαθιά μεταβολή στον ενεργειακό «κινητήρα» της Γης. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ο Norman Loeb, επικεφαλής της έρευνας από το Langley Research Center της NASA, αποδίδει το φαινόμενο σε έναν συνδυασμό παραγόντων, με πρώτο και ίσως πιο παράδοξο τους ατμοσφαιρικούς ρύπους. Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι σε μορφή αιωρούμενων σωματιδίων – γνωστοί ως αερολύματα – λειτουργούν αντανακλώντας μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας πίσω στο διάστημα. Τα τελευταία χρόνια, χάρη σε περιβαλλοντικές πολιτικές, η Ευρώπη, οι ΗΠΑ και η Κίνα έχουν μειώσει σημαντικά την εκπομπή αυτών των σωματιδίων. Η καθαρότερη ατμόσφαιρα, ωστόσο, σημαίνει ότι λιγότερο φως ανακλάται και περισσότερη ακτινοβολία φτάνει στο έδαφος, το οποίο την απορροφά. Έτσι, το Βόρειο Ημισφαίριο θερμαίνεται εντονότερα. Στον αντίποδα, το Νότιο Ημισφαίριο έχει βιώσει γεγονότα που αύξησαν προσωρινά την ποσότητα των αερολυμάτων στον αέρα. Τεράστιες πυρκαγιές στην Αυστραλία το 2019–2020 και η έκρηξη του ηφαιστείου Hunga Tonga το 2022 γέμισαν την ατμόσφαιρα με σωματίδια, ενισχύοντας την ανακλαστικότητα. Η επίδραση της τήξης των πάγων Πέρα από τα αερολύματα, καθοριστικό ρόλο παίζει και η ίδια η επιφάνεια της Γης. Το Βόρειο Ημισφαίριο χάνει με ταχείς ρυθμούς χιόνι και θαλάσσιο πάγο, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Οι λευκές και φωτεινές επιφάνειες που αντανακλούν το φως αντικαθίστανται από πιο σκούρες – νερό ή γυμνό έδαφος – που απορροφούν την ακτινοβολία. Έτσι, η περιοχή γίνεται ολοένα και πιο σκοτεινή και ζεστή. Ο απρόβλεπτος ρόλος των νεφών Οι επιστήμονες περίμεναν ότι τα νέφη θα λειτουργούσαν ως φυσικός ρυθμιστής, αυξάνοντας την ανακλαστικότητα όταν το ένα ημισφαίριο σκοτείνιαζε, ώστε να αποκαθίσταται η ισορροπία. Όμως, τα δεδομένα δείχνουν το αντίθετο. Οι αλλαγές στη νεφοκάλυψη των τροπικών φαίνεται να αντισταθμίζονται από μεταβολές στα μεγάλα γεωγραφικά πλάτη, με αποτέλεσμα η συμβολή των νεφών να είναι μικρή. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με μια από τις βασικές θεωρίες για την αυτορρύθμιση του κλίματος της Γης. Ένα ανισόρροπο μέλλον Το γεγονός ότι το ένα ημισφαίριο θερμαίνεται περισσότερο από το άλλο δεν είναι ακαδημαϊκή λεπτομέρεια. Η ενεργειακή ισορροπία της Γης καθορίζει τα ρεύματα της ατμόσφαιρας και των ωκεανών, δηλαδή το ίδιο μας το κλίμα. Ήδη το Βόρειο Ημισφαίριο θερμαίνεται ταχύτερα από το Νότιο. Οι επιστήμονες παρατηρούν και αύξηση των βροχοπτώσεων στις τροπικές ζώνες του βορρά. Αν η Ζώνη Διατροπικής Σύγκλισης, η λεγόμενη «ζώνη βροχής» του πλανήτη, μετατοπιστεί προς τον βορρά, οι συνέπειες θα είναι σοβαρές για δισεκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε περιοχές εξαρτημένες από σταθερά μοτίβα βροχοπτώσεων. Οι επιπτώσεις για τις κοινωνίες Μια τέτοια μετατόπιση μπορεί να επηρεάσει τις γεωργικές καλλιέργειες, τις πηγές πόσιμου νερού και να προκαλέσει έντονες μεταναστευτικές πιέσεις. Η ανισορροπία δεν αφορά λοιπόν μόνο το πλανητικό ενεργειακό ισοζύγιο αλλά και τη βιωσιμότητα των κοινωνιών μας. [via]
πηγή: techblog.gr
